compensatie

De Servische regering heeft er lang over gedaan, maar eindelijk is het dan zover: ze heeft erkend dat de staat een paar weken geleden negenhonderdduizend dollar heeft overgemaakt aan Bryan Steinhauer (links), een 22-jarige Amerikaan die in juni vorig jaar in een coma werd getimmerd door de evenoude Miladin Kovačević (boven) uit Servië. In ruil daarvoor heeft de Amerikaanse officier van justitie het strafdossier van Miladin naar Belgrado gestuurd.

Ik weet het niet hoor, maar deze kwestie in volgens mij uniek in de internationale strafrechtgeschiedenis. Nog even in het kort. Steinhauer en Kovačević krijgen ruzie in een of ander New Yorks café. Boom Miladin geeft struikje Bryan een dreun. Steinhauer raakt in coma en komt daar maandenlang niet meer uit. De Serviër wordt gearresteerd, komt op borgtocht vrij, moet natuurlijk zijn paspoort inleveren en mag het land niet verlaten, ritselt niettemin een reisdocument op het Servische consulaat en licht zijn hielen. Terug in Servië toont hij overigens geen greintje berouw en is hij de held van de Servische Radicale Partij.

Een diplomatieke rel volgt. De Amerikanen willen Miladin terug, de Serviërs zeggen dat hun grondwet dat verbiedt. De Serviërs zeggen: we vervolgen hem hier wel, de Amerikanen weigeren het dossier op te sturen. In maart verschijnen er berichten in de Servische pers over een deal. De regering verklaart de kwestie staatsgeheim (!). Die deal was er dus toch.

Wat een gekke rechtsgang. Kovačević is niet veroordeeld (en ik betwijfel of dat ooit zal gebeuren) en toch is er een schadevergoeding betaald en dan niet door degene die wordt geacht geslagen te hebben, maar door de Servische belastingbetaler. De regering zegt: niks belastingbetaler, want dat geld komt uit inbeslaggenomen crimineel geld. Onzin natuurlijk, want als die negenhonderdduizend gulden niet aan Steinhauer was betaald, had er iets anders mee gedaan kunnen worden en dat iets anders moet nu uit belastinggeld worden betaald.

En dan de Amerikanen, die zo graag willen dat de dreunuitdeler achter de tralies belandt. Dat haal je de koekoek. Eerst geld en dan het dossier. Wat voor justitie is dat?

Natuurlijk moet Kovačević boeten voor wat hij heeft gedaan, als een rechter tenminste eerst vaststelt dát hij het heeft gedaan. Natuurlijk moeten de Servische diplomaten die hem vliegensvlug aan een nieuw paspoort hebben geholpen een zware duw krijgen. En natuurlijk moet de familie Kovačević (die razendsnel in staat was om de borgsom van honderdduizend dollar te betalen en dus klaarblijkelijk niet onbemiddeld is) worden aangesproken op de betaalde schadevergoeding (in het geval zoonlief schuldig wordt verklaard).

Aan gene zijde van de Atlantische Oceaan mogen ze zich echter ook wel even achter de oren krabben. Hier is recht verkracht door een (machtig) land, dat andere landen altijd heel goed weet te vertellen hoe zich te gedragen en nu in een achterkamertje schimmige zaken heeft gedaan. Waarom? Ik snap er geen zak van.