ambtenaren

In Macedonië lijken ze er eindelijk iets aan te gaan doen. De nieuwe regering lijkt (ik gebruik lijken omdat je nooit weet of het echt gaat gebeuren) te gaan snijden in de volkomen uit de hand gelopen omvang van het overheidsapparaat. Er wonen ongeveer twee miljoen mensen in Macedonië, het landje heeft een beroepsbevolking van omgeveer 890.000 zielen en daarvan werken er maar liefst 128.000 bij de overheid (dat is bijna 15 procent). Veertigduizend ambtenaren zouden meer dan genoeg zijn, blijkt uit allerlei studies.
Je komt het probleem overal tegen in voormalig communistische landen, dus ook hier op de Balkan. De ideologie vereiste natuurlijk een sterke overheid, maar het communisme ligt al een kleine twintig jaar achter ons en er is wat dit betreft niets veranderd. Post-communistische regeringen dachten wel tien keer na voordat ze hun ambtenaren eruit schopten, want dat zou alleen maar leiden tot maatschappelijke onrust en stemmenverlies. (Ik heb het nog niet eens over nog niet geprivatiseerde bedrijven. Formeel zijn dat in voormalig Joegoslavië over het algemeen geen staatsbedrijven, omdat er hier sprake was van arbeiderszelfbestuur. De ondernemingen waren in handen van de arbeiders, maar hun salarissen en hun pensioenen werden en worden wél betaald door de overheid.)
Ik ben benieuwd hoe ze het gaan aanpakken daar bij de zuiderburen. Je moet weten dat er sinds de ondertekening van het Ohrid Akkoord in 2001, dat een einde maakte aan de burgeroorlog in Macedonië, eerder een tegengestelde beweging aan de gang is: méér ambtenaren. Het akkoord schrijft voor dat de Albanese bevolking naar verhouding vertegenwoordigd moet zijn in het Dorknopergilde. Dus: meer ambtenaren. Dan zijn er ook nog afspraken om het percentage dames te vergroten. Dus: méér ambtenaren. Vriendjes en vriendinnetjes van de dames en heren politici moeten aan baantjes worden geholpen. Dus: méér ambtenaren.
Met zo'n enorme lading aan overheidspersoneel moet de service wel perfect zijn, zou je denken. In een vloek en een zucht geholpen in het postkantoor, binnen een uurtje een nieuw paspoort, even met de ogen knipperen en hup, je kunt een winkeltje openen, aangifte doen van een inbraak of klagen over die rijke stinkerd die een ongelooflijk lelijke villa in je achtertuin aan het bouwen is.
Vergeet het maar. Wat je ook wilt, bijna altijd beland je in een stroperige bureaucratische derrie, aan het loket van een chagrijnige aartsluie hoogblonde del of het incompetente, eveneens aartsluie en chagrijnige en ook nog eens arrogante neefje van de burgemeester, dat zo stom is als het achtereind van een varken . Om nog maar te zwijgen over de euro's die er betaald moeten worden om de machinerie in beweging te krijgen.
Ik wens ze veel succes in Macedonië.