Hij komt!

Hij komt, Hij komt... Nee, Servië is niet ineens van de sinterklaas. Dmitry Medvedev, president van de Russische Federatie, is morgen op bezoek in Belgrado. De hele stad is in rep en roer, alle plekken die Medvedev bezoekt zijn opgeknapt en het sterft van de politie en de FSB. Als ik me niet heel sterk vergis, is Medvedev de eerste Rus sinds Leonid Brezjnev in mei 1980 bij de begrafenis van Tito stond te snotteren.
Officieel komt de Russische president ter gelegenheid van de 65e verjaardag van de bevrijding van Belgrado door het Rode Leger. Pobeda (zowel in het Servisch, als in het Russisch betekent dat overwinning) roept de affiche van de Narodni Pokret Srbije (Volksbeweging van Servië) ons dan ook toe. En, toegegeven, er bestaan Serviërs die blij zijn met dit bezoek, vooral uit dank voor de bevrijding en verder vooral uit emotionele overwegingen. Slavische broederschap, nietwaar.
Dat laatste gevoel is onuitroeibaar. Maar is er enige grondslag voor? Jazeker, Rusland steunt Servië in het verzet tegen de onafhankelijkheid van Kosovo. Dat is één. Het Rode Leger heeft een deel van het land bevrijd, zij het niet zozeer uit broederliefde, maar vooral uit geo-politieke overwegingen en bovendien is het al heel lang geleden en een paar jaar later brak Tito met de bewierookte bevrijders. Dat is dus anderhalf. Rusland heeft Servië een lening van een miljard euro beloofd, maar van de voorwaarden weten we niks. Dat telt dus niet. En verder? Tsja, verder... Volgens mij waren de relaties alleen bijna een eeuw geleden allerhartelijkst, toen de Romoanovs en de Karađorđević'en dikke maatjes waren.
Laten we eens in wat recenter tijden kijken. Rusland erkende de afscheiding van Kroatië en Slovenië op 17 februari 1992, een maand na de Europese Unie, en die van Bosnië-Hercegovina op 28 april 1992, drie weken na de EU en de VS. Rusland stemde ook in met de resolutie 757 van de VN-Veiligheidsraad, die een embargo tegen het restant van Joegoslavië instelde. Nog recenter? In augustus 2000 sloten Servië en Rusland een vrijhandelsakkoord, dat nooit door de Doema, het Russische parlement, is bekrachtigd. Gazprom, het Russische gasmonopolie, wist de Servische staatsoliemaatschappij NIS ver onder de marktprijs op de kop te tikken en daarmee de Servische burger een hak te zetten. De handelsbalans tussen Servië en Rusland sloeg voor het laatst in het jaar 1991 door in Servisch voordeel. Sindsdien exporteert Rusland veel meer naar Servië (vooral gas) dan omgekeerd. Rusland investeert nauwelijks in Servië. Alleen de overname van Beopetrol door Lukoil zette enige zoden aan de dijk. "De prijs van de Slavische broederliefde", noemt het Servische economieblad Econom:east dat.
Kortom, de liefde tussen Rusland en Servië is nogal eenzijdig. Het zijn vooral Serviërs die van Russen houden. Russen zijn alleen geïnteresseerd als er (politiek) voordeel mee te behalen is.