VOERTUIGENSERIE

Vrachtwagen(tje)s rijden er ook rond in Servië. Zastava's bijvoorbeeld. Deze gele, die al een tijdje bij mij voor de deur staat, is bedoeld voor sopsteni prevoz, eigen vervoer. Kennelijk zijn ze heel sterk, want net als hun kleine broertjes, de Zastava en Yugo personenauto's, gaan ze vaak decennia mee. Zastava leek ten dode opgeschreven, tot eerder dit jaar Italiaans bezoek van Fiat en Iveco toch weer hoop bracht in de harten van de ooit trotse autobouwers in Kragujevac.

zondagmiddag

Voor degenen die Belgrado niet kennen: Kalemegdan is een rustpunt in een hete, drukke en verontreinigde stad. Je kijkt er uit over de Donau en de Sava. Het oude Turkse fort domineert, maar je kunt er bijvoorbeeld ook naar de dierentuin, soms op een wel heel gekke manier:

Bears eat man at beer festival
BELGRADE, Serbia (Reuters) -- A 23-year old Serb was found dead and half-eaten in the bear cage of Belgrade Zoo at the weekend during the annual beer festival.The man was found naked, with his clothes lying intact inside the cage. Two adult bears, Masha and Misha, had dragged the body to their feeding corner and reacted angrily when keepers tried to recover it."There's a good chance he was drunk or drugged. Only an idiot would jump into the bear cage," zoo director Vuk Bojovic told Reuters.Local media reported that police found several mobile phones inside the cage, as well as bricks, stones and beer cans.

Veruit de meeste mensen gaan echter naar Kalemegdan om ijsjes te eten, in het treintje te rijden en balonnen te kopen (kinderen), om elkaar uitgebreid te zoenen omdat dat thuis niet kan (jongeren) of om op de bankjes te roddelen, de wereldpolitiek te bespreken of te lezen (ouderen).

Ik had verwacht dat ze (de ouderen) het daar gisteren wel bij zouden laten, maar wat schetst mijn verbazing? In de volle zon zaten toch twee mannen te schaken (de schaaktafels staan om de een of andere reden geen van alle in de schaduw).

En een klein clubje wilde zich zelfs niet van hun traditionale zondagmiddagse kolo laten weerhouden door de hitte. Het was een beetje krap onder die ene boom, maar toch.

anabole steroïden

Voor het geval het je interesseert: Bulgarije zal in Peking in ieder geval geen olympisch kampioen gewichtheffen leveren. De Bulgaren hebben een naam hoog te houden in deze krachtpatserssport, maar de hele gewichthefploeg is teruggetrokken, nadat was geconstateerd dat maar liefst elf sterke mannen en vrouwen vol zaten met methandienon. Fijn goedje, waar je razendsnel van groeit en waar je, als je vrouw bent, nog wat carrièrekansen voor na het gewichtheffen aan overhoudt: als vrouw met de baard op de kermis. De 'sporters', wereldkampioen tot 77 kilo Ivan Stoitsov voorop, klagen natuurlijk dat het een samenzwering is. De gewichtheffersbond mompelde nog dat ze het anabole steroïd misschien wel binnen hadden gekregen via "vervuilde" herstelmiddeltjes. Toch is er niks meer aan te doen: ze moeten thuisblijven. Overigens hadden een paar maanden geleden de Grieken al elf van hun gewichtheffers teruggetrokken. Ook zij hadden verboden pilletjes geslikt. Fijne sport wel.

schoonmoeder

Aleksandra's moeder, en bijgevolg mijn schoonmoeder, was op bezoek uit Niš in Zuid-Servië. Dat is fijn. Allereerst is ze heel lief. Dat is het belangrijkste, maar er zijn ook wat prettige bijkomstigheden:

1. Ze neemt altijd van allerlei lekkers en/of voedzaams mee. De oogst van deze keer: chocola (voor ons en voor mijn ouders, die ik op z'n snelst overigens pas over twee maanden zie), rode bessen, koekjes, honingperen, gibanica (kaastaart), aardappels en bonen. Ik heb haar een beetje geplaagd door te vragen waarom ze geen baklava had meegenomen, want dat krijgen we anders altijd wel. Neemt ze dat weer serieus en gaat ze haar excuses aanbieden. Ik leer het ook nooit...

2. Als zij er is, hoef ik alleen maar booschappen te doen. Aleksandra is zo'n moderne Balkanvrouw, die het heel gewoon vindt dat ik kook, afwas, schoonmaak en meer van dat soort dingen doe. Haar moeder is van het wat traditionelere soort (misschien omdat ze Macedonische is). Ik mag niet koken en ik mag niet afwassen, ik hoef alleen maar te eten en te zeggen dat het lekker is. Is dat een goede rolverdeling of niet???

kafana

Gisterenavond hebben we maar weer eens iets gedaan wat Belgrado zo leuk maakt: een avondje op het terras van een kafana. Bled in dit geval. Dat is mij om de hoek. Wat is een kafana? Dit is de omschrijving van Wikipedia en die klopt in de meeste gevallen vrij redelijk:

A stereotypical kafana usually has the following features: It makes use of square tables draped in checkered tablecloth with shiny tin ashtrays. The walls are wainscoted, whitewashed years ago, and the ceiling is yellow from the cigarette smoke, which makes breathing difficult. The bar is wooden, usually accompanied with showcase-type refrigerator. The waitress is a buxom, slightly overweight, worn out woman in her late 30s, though looking older, wearing washed out black-white uniform with mandatory big black wallet. She is often inappropriately addressed by regular guests but is not shy about talking back and telling them off.

Een typische kafana-avond: Het is een uur of zes. Aleksandra eet gegrillde inktvisjes, ik eet ćevapčići, zoals bijna altijd in Bled. Željko belt op, een vriend.

- "Waar zijn jullie?"

- "In Bled"

- "Ik ben er over tien minuten."

Željko werkt als econoom bij een farmaceutisch bedrijf; hij komt er net vandaan. Hij draagt een vreemde combinatie, zijn jasje is verkreukeld en bovendien is hij behangen met allerlei tassen. Željko is nog niet zo gewend aan een pak.

En dan verloopt de avond verder als elke kafana-avond. Je neemt je voor op tijd naar huis te gaan, maar er moet worden gediscussieerd, gerookt en gedronken. Er moeten gekke gezichten worden getrokken en foto's worden gemaakt. Aleksandra vertrekt naar een andere afspraak en is een paar uur later weer terug. De ober loopt af en aan en de rekening valt aan het eind van de avond weer reuze mee.

lift

Ze zijn nogal rolbevestigend, die eerste-hulp-bij-vastzittende-liften-stickers. Een jongetje ziet de lift als iets waar je lekker in tekeer kunt gaan. Je kunt op alle knopjes tegelijk drukken, je kunt erin springen, maar natuurlijk komt-ie dan vast te zitten en dan doe je het eerst in je broek van angst en daarna ga je als een duiveltje de boel nog verder kapot maken. Hulp? Vergeet het maar. Het meisje komt natuurlijk geheel onschuldig vast te zitten. En wat doet ze? Met haar mobiele telefoontje belt ze heel kalm het alarmnummer en even later komt er een aardige meneer om haar te redden. Braaf meisje.

geen tijd

Sorry, sorry, sorry. Heb even geen tijd om te bloggen. Komt wel weer. Morgen hoop ik.

VOERTUIGENSERIE

De Kever is niet weg te denken uit het Belgradose straatbeeld. Niet die high-tech moderne, die zie je nauwelijks, maar de ouderwetse originele Kever, die zo lekker veel herrie en uitlaatgassen produceeert. Rood en gebutst of zwart en keurig in de lak (met een zelf erop gekwaste witte rand op de banden, zodat het er nog echter uitziet), voor nostalgisten en voor mensen die gewoon geen andere auto kunnen kopen; de Kever houdt het hier nog wel een tijdje vol.

dommigheid

De internationalen in Kosovo gaan gewoon door met dom doen. Neem nou meneer Lamberto Zannier, de verse Speciale Afgevaardigde van de Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties in Priština. Hij zegt dat-ie "groen licht" heeft gekregen voor de "reconfiguratie" van de VN-missie in Kosovo, Unmik. Alles wordt dezer dagen bewust zo vaag mogelijk gehouden, maar waar het op neerkomt is dat Unmik volgens Zannier eind oktober uitgewerkt is, dat de Albanezen het dan in principe voor het zeggen hebben en dat de, door onder meer Servië en Rusland niet erkende, EU-missie een vinger in de pap houdt. Hoe dik die vinger zal zijn, dat weten we nog niet. Of de VN wellicht een kantoortje aanhoudt om de schijn op te houden, dat weten we ook niet. De internationalen kiezen de weg van de geleidelijkheid, van min of meer stiekumpjes de boel te laten bewegen in de richting die zij willen tot er geen weg meer terug is.

Ik heb al eens eerder beweerd dat dit in strijd is met de niet-ingetrokken en niet-herziene resolutie 1244 van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, waarin Serviës territoriale integriteit (als rechtsopvolger van de Federale Republiek Joegoslavië) wordt gegarandeerd. Dit staat letterlijk in die resolutie:

Reaffirming the commitment of all Member States to the sovereignty and territorial integrity of the Federal Republic of Yugoslavia and the other States of the region, as set out in the Helsinki Final Act.

Hoe dan ook, het gaat me nu even niet om de rechtmatigheid van die onafhankelijkheid, die overigens nog maar door 43 landen is erkend. Het gaat me om de domme planning van Zanniers uitlatingen. Komende zaterdag installeren de Kosovaarse Serviërs hun eigen Assemblé in Noord-Mitrovica. Niet dat die ook maar iets in de melk te brokkelen zal krijgen, maar het is een mooie gelegenheid om de boel weer eens op stang te jagen. En dat niet alleen, zaterdag is het ook Vidovdan, een watertanddag voor nationalistische Serviërs die dan met z'n allen naar Gazimestan gaan om de heroïsch verloren Slag op het Merelveld (1389) te herdenken. Dit gekke monument staat overigens midden in Albanees gebied in Kosovo.

Als die Zannier nou een klein beetje z'n hersens had gebruikt, dan had hij z'n mond even gehouden tot na zaterdag. Nu kun je er haast donder op zeggen dat de Serviërs zijn uitlatingen, die feitelijk haast neerkomen op VN-erkenning van de eenzijdig uitgeroepen onafhankelijkheid, als een provocatie opvatten, met alle mogelijke gevolgen vandien. Benieuwd hoeveel dommigheid we nog te gaan hebben.

hond

Waarom deze foto? Gewoon, omdat-ie grappig is. Een autorijdende hond. Ik zat in de taxi en we reden hem voorbij, oren flapperend in de wind, luid keffend, alsof hij boos was op de andere weggebruikers. Net een menselijke verkeersdeelnemer.

VOERTUIGENSERIE

Deel twee. Ooit heel populair onder bebaarde geitenwollensokkenhippies, maar dan vooral als teken van protest tegen de consumptiemaatschappij en ook omdat ze zo lekker weinig benzine gebruikten. In Servië rijden de Dianes en de Lelijke Eenden gewoon rond als voertuig. Ze zijn stuk voor stuk bejaard, maar ze doen het nog steeds. En wat je al niet met zo'n Diana kunt doen, zie je op dit filmpje (met dank aan Marko).

politie

Sting, Andy Summers en Stewart Copeland werkten zich gisterenavond letterlijk in het zweet, ook al waren ze vanwege de hitte een uur later begonnen. Het geluid was puik, het beeld op het enorme videoscherm achter het podium glashelder. En de muziek? Een tikje gedateerd wellicht, maar wat wil je, het meeste materiaal is al een kleine dertig jaar oud en de muzikanten zijn nog een stuk ouder. Vooral Summers zag eruit alsof hij veel liever bij moeder de vrouw voor de televisie had gezeten. Aan zijn spel was dat overigens niet te merken. Sting, met baard, baste als vanouds en Copelands snoeiharde beat heeft nog niks aan kracht verloren. En het is voor een oud baasje als ik lekker meezingen met Message in a bottle, Roxanne en So lonely.


De organisatie had bedacht dat het handig was om te verbieden water mee het terrein op te nemen. Dat leidde vanzelfsprekend tot ellenlange rijen voor de bars, waar veel te weinig mensen heel langzaam stonden te werken. En vocht was echt heel erg nodig. Kijk maar:


Niettemin waren er veel mensen. Een slordige vijfentwintigduizend.




En na afloop waren er blije gezichten en minder blije...

fotoserie

Fotograaf Dirk-Jan Visser heeft een prachtserie over de Belgradose punkscene gemaakt. Hier te bekijken. Op het fotootje hiernaast niet de punkscene, maar Dirk-Jan.

VOERTUIGENSERIE

Ik ga met een heuse serie beginnen: de voertuigen van Belgrado/Servië/de Balkan. Ik bedoel er niets neerbuigends mee. Net als in de rest van de wereld rijden hier ook Fords, Hyundai's, Volkswagens en Fiats rond. Rijkaards kunnen zich zelfs glanzende BMW's cabrio en protserige Hummers veroorloven. Maar je ziet hier ook nog veel voertuigen uit lang vervlogen tijden, vehikels die in West-Europa direct de milieupolitie achter zich aan zouden krijgen en karretjes die waarschijnlijk nooit op de wegen in rijkere delen van Europa hebben rondgereden. Als je zelf foto's hebt, mail ze me dan, dan zet ik ze op het blog. Het hoeven niet persé auto's te zijn. Fietsen, paard en wagens, weet-ik-veel, alles is welkom.
Omdat het de eerste keer is meteen maar twee plaatjes van een Pegla, een strijkijzer. Geen idee wat voor merk het in het echt is. De Pegla wordt nog heel veel gebruikt, wonderlijk genoeg vooral om van alles en nog wat mee te vervoeren. Je ziet ze vaak knarsend en piepend rondrijden met vier stevige volwassenen erin en een bult aan te transporteren goederen op het dak. Ik ben altijd als de dood dat ze door hun assen zakken, maar heb dat nog nooit zien gebeuren.

rekeningen

Ik moet de rekeningen gaan betalen. Dat doe je hier in het postkantoor. Gewoon overmaken, al dan niet automatisch, kan nog niet in Servië. In het postkantoor is het in de winter (veel te) koud en in de zomer (veel te) warm en er staat altijd een enorme rij, voornamelijk gevormd door gepensioneerden die altijd wel iets aan te merken hebben op hun rekeningen en daar alle tijd voor hebben en ook nemen. Daardoor duurt het verschrikkelijk lang voordat je aan de beurt bent.

Om een idee te geven van wat het allemaal kost hier;
Infostan (water, vuilnisophaal, milieuheffing etc) 4909,40 dinar (62,13 euro)

Electriciteit 3660 dinar (46,32 euro)

Telefoon (vaste lijn) 3059 dinar (38,71 euro)

Telefoon (mobiel) 9581,59 dinar (121,26 euro)

Totaal dus 21209,99 dinar, oftewel 286,46 euro. Daarbij moet gezegd dat mijn mobiele telefoonrekening hoger is dan die van de normale burger, omdat ik vanwege mijn werk nogal eens vanuit het buitenland bel. Ik heb geen idee meer van de tarieven in Nederland. Ben ik nou duur of goedkoop uit?

puf zweet

Je ziet het: om even over half negen vanavond was het nog 32 graden in Belgrado. Warm, puf, zweet, morgen alweer twee schone shirts nodig. Als de wasmachine dat maar aankan.

Maar wat klaag ik nou? We hebben twee kaartjes voor The Police voor morgenavond. In het Ušće-park, aan de samenvloeiing van Donau en Sava. Dan kan het toch niet meer stuk?

oude vrouwen

Als ik in Macedonië ben, kom ik wel eens bij Utrinski Vesnik. Je kunt er in het buffet, dat de journalisten van de krant delen met hun collega's van het weekblad Globus, altijd de hele wereld, inclusief Macedonië, bespreken. Je kunt er ćevapčići eten en bier drinken. Ik kan me niet herinneren of ik er Vlado Taneski wel eens heb gezien. Hij werkte voor die krant.

Vlado Taneski is 56 geworden. Volgens de berichten heeft hij zichzelf vandaag in zijn gevangeniscel in Tetovo verdronken in een emmer water. De journalist stond centraal in een serie moordzaken waarvan de gruwelijkheid alleen werd overtroffen door hun absurditeit. Hij zou drie, en mogelijk meer, oudere vrouwen hebben verkracht, gemarteld en vermoord. Hij zou ze in stukken hebben gesneden en hun overblijfselen in plastic zakken ergens hebben gedumpt.

De nabestaanden van de slachtoffers hebben verteld dat de journalist hen na de moorden kwam opzoeken. Hij wilde er in de krant over schrijven, vertelde hij dan. Maar volgens de politie was dat helemaal niet nodig. Hij wist namelijk precies wat er was voorgevallen. Speurders kwamen hem op het spoor omdat hij in zijn verhalen details verwerkte, waar eigenlijk niemand van op de hoogte zou kunnen zijn. Geen wonder, als je het zelf gedaan hebt, dan weet je natuurlijk van de hoed en de rand.

Alle drie de vrouwen waren schoonmaaksters en ze hadden nauwelijks opleiding, net als zijn moeder, en met zijn moeder kon hij het naar verluidt niet zo best vinden. Ze kwamen net als moeder en zoon Taneski uit de omgeving van Kičevo.

Zoiets zou natuurlijk ook best ergens anders op de wereld kunnen gebeuren, denk ik maar.

paddestoelen

Het is zomer en dat zullen we weten ook. De temperatuur is meteen maar naar de 35 graden gestegen. Dat is niet prettig als je net terug bent van het platteland. Het stinkt hier in de stad.

Ik wil jullie nog één keer lastig vallen met ons tripje naat Tršić. Allereerst: als je ooit besluit naar Servië te komen, dan móet je daarheen en dan móet je slapen bij Peđa en z'n ouders Čika Bata en Ljubica. Hier vind je de info. Ik heb geen aandelen in hun bedrijfje, dus je kunt me gerust geloven. Čika Bata was vanochtend paddestoelen gaan zoeken en hij was teruggekomen met een kilo of wat. Nee, geen paddo's, maar overheerlijk, aromatisch, volgens mij heet het eekhoorntjesbrood, waaronder een gigant waar een eekhoorntjesfamilie de rest van de zomer van zou kunnen leven.

En vooruit, laten we er eens een recept tegenaan gooien. Ik heb geen idee hoe dit heet en ik weet al evenmin of je het in Nederland kunt maken. Je hebt er namelijk paddestoelen uit het bos voor nodig, want gekweekte smaken en ruiken (het aroma is de helft van het gerecht) nergens naar.


Nodig:
500 gram paddestoelen (uit het bos dus)
kleine ui
teentje knoflook
tomaat
4 a 5 eetlepels olie
beetje paprikapoeder
beetje bloem
zout en peper
Hak de ui en de knoflook heel fijn. Snijd de tomaat en paddestoelen in kleine stukjes. Maak op laag vuur een hele dunne roux van de olie, de bloem en het paprikapoeder. Voeg ui, knoflook, tomaat en paprikapoeder toe en laat heel langzaam zacht worden. Dan de paddestoelen erbij, deksel op de pan en laten sudderen tot ook de paddestoelen zacht zijn. Alles moet op laag vuur, anders wordt het niks. Voeg tot slot naar smaak zout en peper toe, maar niet te veel. Prijetno!

Ik schreef nou wel dat het geen paddo's waren, maar toen ik Aleksandra zag na het nuttigen van de paddestoelenprut die Ljubica had gemaakt, begon ik toch te twijfelen.

Goeie pyjama heeft ze, met postbodeopdruk.

teleurstelling

Hoewel die Russische overwinning volkomen terecht was, heb ik besloten vandaag slecht aanspreekbaar te zijn.

macedonische gedachten

Xhabir (spreek uit: Dzjabir) Deralla mailde me zojuist dat hij een blog heeft: http://www.urban-wolf.blogspot.com/ (in het Engels). We staan hierboven samen op een kunstzinnige foto. Xhabir woont in Skopje, Macedonië. Je zult over het algemeen niet vrolijk worden van zijn schrijfsels. Xhabir houdt er erg van om juist niet het zonnetje in huis te zijn. Ik heb wel zo'n beetje alles met hem meegemaakt. Vaak leuke dingen, maar ook nogal eens niet zo leuke. We zijn vrienden voor het leven, broeders en bovendien was hij mijn getuige op mijn huwelijk met Aleksandra. Dus: lees hem, al was het maar één keer.

vuk, eekhoorn en varken

Ik ga nog maar even door met het bezingen van de schoonheid van Podrinje, de streek waar ik nu ben. Op de foto hierboven het huisje waar de beroemde taalhervormer Vuk Stefanović Karadžić woonde. Twee kamertjes, dat was het. Volgens de overlevering ging hij naar school in het Tronoša-klooster (zie onder), waar de kloosterlingen hem met een stok sloegen en waar hij op de maiskorrels moest knielen als hij weer eens stout was geweest.

Als je het huisje hebt bekeken en het pad vervolgt kom je in de lommerrijke heuvels, waar alles omhoog lijkt te lopen. Daar ga je erg van transpireren. Kijk maar naar Aleksandra.

Maar je inspanningen worden beloond. Je komt eens een eekhoorn tegen.

En een varken.

En als je terug bent, mag je lekker slapen op de bank.